Categorieën
blog

Duurzame kisten en urnen

Duurzame kisten en urnen

Duurzaamheid, groen doen, ook in de uitvaart zijn we er veel mee bezig. Want ook op het laatst kun je je steentje bijdragen aan een beter milieu. Veel bedrijven in de uitvaartbranche denken na over duurzame methoden voor hun productieproces (kistenleveranciers bijvoorbeeld) of bedenken groene alternatieven voor bestaande producten. Van oudsher is de uitvaart een traditionele branche, tegenwoordig zijn er veel keuzemogelijkheden bij het regelen van een begrafenis of crematie. Om je op weg te helpen, licht ik hier een aantal duurzame mogelijkheden voor kisten en urnen toe.

Duurzame kisten en urnen van Staatsbosbeheer 

Er is volop keuze uit duurzame kisten, van verschillende materialen. Veel van de kisten die nabestaanden kiezen, zijn eikenhouten, gefineerde spaanplaten kisten. Deze zijn betaalbaar en vergaan redelijk snel bij begraven. Helaas zijn ze niet milieuvriendelijk, onder meer door de soort lijm die wordt gebruikt. Wil je een milieuvriendelijker kist van hout, kies dan voor een massief houten kist met houten handgrepen. Er zijn meerdere kistenleveranciers die een ‘natuur’ of ‘eco’ kistenlijn hebben, vraag hiernaar bij je uitvaartbegeleider.

Een voorbeeld is de Groene Uitvaartkist van Staatsbosbeheer. Gemaakt van Hollands hout, afkomstig uit de bossen van Staatsbosbeheer. Het hout is onbehandeld en er worden geen schroeven gebruikt. Ook over de bekleding is nagedacht: die is gemaakt van biologisch afbreekbaar katoen. Bovendien ontvangt Staatsbosbeheer van elke verkochte kist een bedrag, wat ze weer besteden aan natuurbehoud. Daarnaast planten ze voor elke kist een nieuwe boom.

Behalve kisten, maakt Staatsbosbeheer groene urnen. Deze urnen zijn ook gemaakt van Hollands hout en ze zijn biologisch afbreekbaar. Na verloop van tijd vergaat de urn en wordt weer opgenomen in de aarde. Net als bij de kisten ontvangt Staatsbosbeheer een gift voor elke geleverde urn.

Loop Living Cocoon

De Loop Living Cocoon wordt gepresenteerd als ’s wereld eerste levende doodskist die de natuur verrijkt’. Het is een kist die gegroeid is van mycelium: het ondergrondse wortelnetwerk van paddenstoelen. Mycelium is opgebouwd uit duizenden kleine ‘draadjes’, wat het een goed bindmateriaal maakt voor een kist. De kist die in zeven dagen is gegroeid, kan een gewicht van 200 kg dragen. Mycelium is daarnaast van nature hydrofoob en dus waterdicht.

Wat de kist bijzonder maakt, is dat hij 100% biologisch afbreekbaar is. Mycelium zet organisch materiaal en gifstoffen om in essentiële voedingsstoffen waarmee nieuwe natuur zich kan ontwikkelen. Een echte recycler dus. Bij begraven verrijkt het geheel de bodem rondom de kist. Vandaar de naam ‘Loop Living Cocoon’,  van ‘close the loop’, onderdeel worden van de levenscyclus. Op de website van Loop Biotech vind je alle informatie over deze duurzame kist en andere producten, zoals een urn. Wil je hem graag bestellen, dan help ik je daar uiteraard bij. Duurzame kisten duurzame urnen loop living cocoon champignonkist duurzaamheid milieuvriendelijk recycling paddenstoelenkist

De Loop Living Cocoon, op een bedje van mos.

Fair Coffins

Karton als alternatief voor hout. Fair Coffins maakt duurzame kisten van 100% ecologisch FAIRboard. Dit is een kartonachtig plaatmateriaal van natuurlijke en gerecyclede materialen die biologisch afbreekbaar zijn. De basis hiervan is gerecycled oud papier, karton en hout. Het zijn stevige, kartonnen kisten, geschikt voor cremeren en (natuur)begraven, die in een sociale werkplaats in elkaar worden gezet. Een duurzaam én sociaal product dus. Ze noemen zich dan ook een ‘social enterprise’.
De kisten zijn verkrijgbaar in naturel kleuren of beschilderd in verschillende thema’s. Zelf een kist ontwerpen kan ook via de ‘customizer’ op de website van Fair Coffins.blank

Fair Coffins – themakist zonnebloemen.

Duurzame urnen

Op het gebied van urnen is er heel veel keuze. Van klassieke urnen, urnen in een bijzondere vorm, speciaal voor dieren, kinderurnen, kunstwerken of spirituele urnen; het is er allemaal. Voor een duurzame urn moet je vooral letten op het materiaal waarvan het is gemaakt.  Je kunt het beste kiezen voor hernieuwbaar materiaal, zoals hout, klei, wilgentenen of een urn gemaakt van plantaardige composieten.
Een voorbeeld van duurzaamheid zijn de urnen van ‘Biodeco urnen’. Zij maken biologisch afbreekbare urnen, geschikt voor bijzetting in de aarde of water. Zowel in de aarde als in het water zal de urn op natuurlijke wijze afbreken. Zo wordt de as teruggegeven aan de elementen. 

Voor houten urnen kun je bijvoorbeeld terecht bij Waddenwood. De urnen van Waddenwood worden gemaakt van hout uit de directe omgeving van de Waddenzee. Dichtbij huis dus. De knoesten, scheuren en de stronk bepalen de vorm van de urn, waardoor de urnen een natuurlijke vormgeving krijgen. Bijzonder: je mag ook zelf hout dat geschikt is voor een urn komen brengen. Persoonlijker kan bijna niet. Op een uitvaartbeurs heb ik deze urnen zelf kunnen bekijken en aanraken. Ze voelen zacht en glad aan.

Duurzame uitvaarten, wat kan er nog meer?

Wil je graag een uitvaart duurzaam en milieuvriendelijk vormgeven, dan kan er natuurlijk nog meer dan alleen duurzame kisten en urnen. Eerder schreef ik een artikel over alternatieve vormen van vervoer. Een aantal daarvan zijn milieuvriendelijk, zoals de rouwbakfiets en de loopkoets. Een elektrische rouwauto kan ook. Verder schreef ik over natuurbegraven, bij uitstek een manier van begraven met oog voor het milieu en de natuur.

Denk daarnaast aan rouwdrukwerk op milieuvriendelijk papier of alleen digitaal, duurzame bloemen of een alternatief als zijden bloemen, en een online condoleanceregister.

Als duurzaamheid en de natuur voor jou belangrijk zijn, geef dit dan aan bij je uitvaartbegeleider. Zelf ben je er wellicht – ongewild – niet zo mee bezig op dat moment. Je hebt al veel aan je hoofd en zit volop in de emotie van het moeten regelen van de uitvaart van je dierbare. Vraag je uitvaartbegeleider naar groene alternatieven en hij of zij zal je op weg helpen. Zodat je niet alles zelf hoeft te bedenken. 

Heb je een vraag over duurzame uitvaarten, een toekomstige uitvaart of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Categorieën
blog

Wat kan en mag je doen met de as na crematie?

Wat kan en mag je doen met de as na crematie?

Wat zijn eigenlijk de mogelijkheden voor de as na een crematie? Wat kan en mag je ermee doen? Na de crematie is het crematorium wettelijk verplicht om de as dertig dagen in bewaring te houden. Na deze periode is het aan jou of je de as gaat ophalen of dat je het crematorium de as laat verstrooien. Van het crematorium krijg je formulieren toegestuurd waarop je dit aangeeft. Als het voor jou zo voelt dat je de as van je dierbare wilt ophalen, dan is de volgende vraag: wat wil ik met de as doen? Lees in dit artikel over verschillende mogelijkheden, wat er kan en wat er mag.

Urnengraf of urnenmuur (columbarium)

Veel begraafplaatsen hebben naast gewone graven, ook plek voor urnengraven. Daarnaast vind je er vaak een urnenmuur (of columbarium met een ander woord). Ook kun je ervoor kiezen om de urn te laten bijzetten in een bestaand familiegraf. Zo kun je iemand die graag gecremeerd wilde worden, toch in het graf samen met bijvoorbeeld familieleden laten rusten. 

Een urnengraf is een graf speciaal voor het begraven van een urn met as. Je kunt er een kleine grafsteen op plaatsen, aangepast aan de afmetingen van het urnengraf. Zo creëer je een plekje op een begraafplaats om je dierbare te bezoeken, voor jezelf en voor anderen.

Een andere mogelijkheid hiervoor is de urn plaatsen in een urnenmuur. Deze vind je op  begraafplaatsen en bij sommige crematoria. Een urnenmuur bestaat uit een wand of grote zuil, waarin holtes zijn uitgespaard. Per plekje is meestal ruimte voor één urn. De ruimte wordt afgesloten met een gedenkplaat of tegel, waar je eventueel naam en data in kunt laten graveren. Er is best veel variëteit in urnenmuren. Je zou op de begraafplaats van je voorkeur kunnen gaan kijken hoe de urnenmuur er daar uitziet. 

Een urnengraf of plek in een urnenmuur koop je voor een bepaald aantal jaar, waarna je de rechten eventueel kunt verlengen. Ook op natuurbegraafplaatsen is ruimte gereserveerd voor urnengraven. De urn zelf moet dan van biologisch afbreekbaar materiaal zijn gemaakt.blank

Voorbeeld van een urnenmuur in honingraat vorm (begraafplaatsen Gooisemeren).

De as van je dierbare overledene thuis of in je tuin bewaren

Het staat je vrij om de urn met as thuis te bewaren. Soms belandt de urn in een kast ‘om er later nog wat mee te doen’. Veel urnen zijn zo mooi en kunstig bewerkt, dat je hem gerust een plekje in de huiskamer kunt geven. Of je kiest voor een klein reliek waar een beetje as in past en geeft dat een mooie plek. Zelf een mooi potje uitzoeken kan natuurlijk ook. Met een kaarsje, foto en bloemetje erbij creëer je een fijne gedenkplek thuis.

Urnen zijn er in soorten en maten, van verschillend materiaal (bijvoorbeeld hout, keramiek, aluminium, messing, metaal, RVS, natuursteen, glas, brons), in verschillende vormen en afmetingen. Je hebt de klassieke vaasvorm (al dan niet beschilderd), maar ook urnen in de vorm van een hart, engel of boeddha om een paar voorbeelden te noemen, Ook voor kinderen (en dieren) zijn er speciale urnen. Wil je de urn buiten in de tuin een plek geven, let er dan goed op dat het materiaal daar geschikt voor is. 
Tip: ga niet zelf aan de slag met het vullen van de gekozen urn met as. Laat dit doen door het crematorium of de winkel waar je de urn hebt gekocht. Dan weet je zeker dat het netjes, zonder knoeien en zorgvuldig gebeurt. Ik kan me voorstellen dat het voor jezelf ook gewoon geen fijn idee is.
Een andere mogelijkheid voor de as in huis bewaren, is om door een kunstenaar een kunstwerk te laten maken waarin (een deel van) de as is verwerkt. Kijk bijvoorbeeld eens bij Blooming Ashes wat de mogelijkheden zijn.

De as na crematie verstrooien op land, op zee of in de lucht

Het verstrooien van de as na een crematie is  heel gebruikelijk om te doen. Het is een mooi ritueel om naar een betekenisvolle plek te gaan en daar de as van je dierbare te verstrooien. Dit kan op land, maar ook op water en zelfs in de lucht. Als je dit niet zelf wil doen en ook geen andere bestemming hebt voor de as, dan kun je het crematorium opdracht geven de as te verstrooien (al dan niet in jouw aanwezigheid). Dit doen zij op een eigen verstrooiterrein of ze maken gebruik van het Nationale Verstrooiterrein Delhuyzen in Arnhem.

Wil je de as verstrooien op een eigen gekozen plek, dan moet je formeel toestemming hebben van de eigenaar van het land of water. Voor de eigen tuin hoeft dit niet. Een ander idee voor bijvoorbeeld de natuurliefhebber, is het planten van een herinneringsboom, waarbij je de as als voeding gebruikt. Ik schreef er al eerder over in een artikel over je dierbare herdenken (tip vijf).

Als je zelf wilt verstrooien dan kan je hier echt een moment van maken. Op een plek waar je dierbare graag kwam bijvoorbeeld. Ook verstrooien vanuit een vliegtuig is een mogelijkheid, net als het oplaten van speciale heliumballonnen met daarin de as. Kijk hiervoor bijvoorbeeld op de website van Hemelvlucht.

Een assieraad als dierbare herinnering

De laatste jaren is het laten verwerken van as in een sieraad steeds meer in opkomst. Er zijn vele aanbieders van medaillons, ringen, broches, bedels, oorbellen en zelfs horloges waarin een beetje as is verwerkt. Een mooie manier om je dierbare dichtbij je te houden. Hierin is veel mogelijk. Je kunt kiezen voor een sieraad waarin de as zichtbaar is verwerkt of waarin je de as niet ziet. Overigens is ‘zichtbaar’ een rekbaar begrip. De asdeeltjes zijn niet als zodanig herkenbaar. Alleen jijzelf weet dit.
Kijk voor voorbeelden eens op de website van Eturnal. Zij biedt niet alleen assieraden aan, maar ook glasrelieken voor as, gedenkhorloges en mini urnen.blank

Een tatoeage met de as laten zetten

Het is misschien een wild idee, maar het kan. Een tatoeage laten zetten waar wat as in de inkt wordt verwerkt. Zo draag je je dierbare letterlijk met je mee. De tatoeëerder heeft maar een beetje as hiervoor nodig. Hij of zij zal ervoor zorgen dat alles zo schoon en hygiënisch mogelijk gebeurt. Omdat de pigment officieel volledig steriel moet zijn, zijn er echter wel enige risico’s verbonden aan een tatoeage met as. De as van je overleden dierbare is nou eenmaal niet 100% steriel. Daarom wordt de as eerst goed verhit voordat ermee gewerkt kan worden. Check bij de tatoeageshop of zij een tatoeage met as willen zetten en hoe zij te werk gaan.

Heb je een vraag over wat je wil of kan doen met de as, een toekomstige uitvaart of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Andere bezoekers lazen ook

Milieuvriendelijk rouwvervoer duurzaam rouwvervoer duurzaam vervoer bakfiets rouwbakfiets uitvaart afscheid

Alternatief rouwvervoer

Alternatief rouwvervoer voor als je iets anders dan anders wilt. Of milieuvriendelijk vervoer zoekt. Als een overledene op enig moment overgebracht moet worden, dan wordt

Lees verder »
Categorieën
blog

Een persoonlijke kist: vijf ideeën

Een persoonlijke kist: vijf ideeën

Een persoonlijke kist voor een uitvaart op maat. Een van de weinige dingen die echt verplicht is bij een uitvaart, is dat de overledene in een ‘omhulsel’ ligt. Vaak is dit een houten kist, maar een rieten mand kan ook, of in een wade op een opbaarplank. En wat is er mooier dan het meegeven van een persoonlijk tintje aan de kist? Een mooi laatste eerbetoon. Je kunt natuurlijk een foto op de kist zetten, en persoonlijke spulletjes van de overledene. Maar er zijn meer manieren om een kist heel persoonlijk te maken. Lees verder voor vijf ideeën.

Persoonlijke afbeelding op de kist

Op zoek naar nieuwe mogelijkheden heb ik kennisgemaakt met Laura van de Vijver, van Studio Hemeltjelief. Zij verzorgt het personaliseren van een kist op een bijzondere manier, namelijk door middel van ‘wrapping’. Denk aan het wrappen van een auto, maar dan van een kist. Elke mogelijke afbeelding is daarbij mogelijk, van groot tot klein. Laura maakt er een mooi ontwerp van. Zoals de kolibrie hieronder. Je kunt een afbeelding kiezen uit haar collectie, of zelf met een idee of foto komen.blank

Het wrappen gebeurt met duurzaam materiaal en vormt zo geen belasting voor het milieu. Er zijn verschillende mogelijkheden: de hele kist laten wrappen, alleen het deksel of alleen de kist. Het wrappen zelf verzorgt Laura op locatie, eventueel in aanwezigheid van de nabestaanden. Neem een kijkje op haar website als je er meer van wilt weten. Mocht je graag een kist willen laten wrappen, dan help ik je graag dit te regelen.

Persoonlijke kist: een zachte kist

Een zachte, houten kist. Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar dit kan met de gestoffeerde kisten van Zavadi (via kistenleverancier Akidia). De kisten zijn gestoffeerd met 100% katoen of linnen, met of zonder print. Het maakt de kist heel ‘aaibaar’. De bekleding is namelijk ook gewatteerd, dat maakt het geheel zacht. Wellicht heb je moeite met een houten kist vanwege het hoekige, dan is dit een mooi alternatief. Als je overleden dierbare erg van bloemen of vlinders hield, dan zijn er een paar hele passende dessins om uit te kiezen. In mijn map heb ik van alle stoffen stalen zitten, zodat je een goed beeld krijgt bij de kleuren van het dessin. En de stof ook even kan voelen. Kijk gerust rond op de website om een idee te krijgen van deze gestoffeerde kisten.blank

Gestoffeerde kist van Zavadi. Dessin van Janneke Brinkman-Salentijn.

Een rieten kist voor een natuurlijke uitvaart

Zoals ik al in de inleiding benoemde, heb je naast houten kisten, ook kisten (of manden) gemaakt van riet. Het geeft een heel eigen uitstraling. Wat zachter misschien ook in vergelijking met een houten kist. Zeker als je kiest voor een mand in een ovale vorm. Of een rieten mand bij je overleden dierbare past is natuurlijk heel persoonlijk. Ik kan me voorstellen dat het in combinatie met bijvoorbeeld veldbloemen heel passend is voor iemand die graag in de natuur was. 
De materialen waarmee uitvaartmanden worden gemaakt zijn vaak wilgentwijgen of wilgentenen. Daarnaast zie je manden gemaakt van bamboe, rotan of pitriet (kern van de rotanstengel). Doorgaans zijn alle manden geschikt voor zowel begraven als cremeren. Bij cremeren is het raadzaam een extra check te laten doen door je uitvaartbegeleider of de mand hiervoor geschikt is. Soms is een zgn. invoerplank onder de mand nodig, omdat de onderkant niet helemaal glad is. Dit belemmert een soepele invoer in de crematie-oven. Kijk voor voorbeelden van duurzame, gevlochten grafmanden en grafbaren eens bij De Wilgenstudio.blank

Mand van gevlochten wilgentenen in ovale vorm (Akidia).

Persoonlijke kist: zelf versieren

Een (lichte) houten kist is heel geschikt om zelf te versieren. Met stiften, krijt en verf kun je er lieve berichtjes op achterlaten en mooie tekeningen maken. Ook heel fijn voor jonge kinderen, zo kun je ze onderdeel laten zijn van de uitvaart. Toen de moeder van een klasgenootje van mijn dochter overleed (ze was toen vijf jaar), mochten alle kinderen uit de klas die naar de uitvaart waren gekomen, iets tekenen op haar kist. Vol overgave gingen ze aan de slag om er de mooist versierde kist van te maken. Een ontroerend gezicht.
Dingen erop plakken kan natuurlijk ook, doe wat bij jou/jullie en je overleden dierbare past. Helemaal bovenaan dit artikel zie een voorbeeld hoe dit eruit kan komen te zien. Er bestaat ook een kist die is voorzien van krijtverf. Zo kun je op grote delen van de kist met de bijgeleverde krijtjes iets schrijven of tekenen.

‘Kleurjekist’

In het verlengde van bovenstaande is ‘Kleurjekist’ bedacht en ontworpen. Een ‘uitvaartkist en afscheidsritueel in één’. Het deksel van de kist is geïllustreerd met een ingefreesde tekening. Een soort kleurplaat dus. Met het bijgeleverde verfpakket ga je vervolgens deze tekening inkleuren. Heel geschikt om met een groep mensen sámen te doen. Volwassenen en kinderen. Zo ontstaat naast verbinding, een heel persoonlijke en kleurrijke kist.
Het gaat om alleen het deksel dat je beschildert. De kist zelf kan al gebruikt worden of bijvoorbeeld tijdelijk elders worden opgeslagen. Kijk op de website van Kleurjekist uit welke illustraties je momenteel kunt kiezen. Naast geïllustreerde kisten kun je ook bijbehorende producten bestellen, zoals een kleurplaat, poster of herinnering voor aan de wand van populierenhout ecoplex. Als je geïnteresseerd bent in deze bijzondere kist, dan help ik je graag om hem te bestellen. Voor elke kist plant Kleurjekist ook nog eens vier bomen, in samenwerking met Trees for all.blank

Kist van Kleurjekist met ingekleurd deksel. Gezien op de Uitvaartmarkt Woerden. Om de kist zit een zgn. Bloemenband, een band waar je losse bloemen in de lusjes kunt steken.

Tot slot

Bij geen van de genoemde leveranciers krijg ik een ‘bonus’ of iets dergelijks als een familie een product van ze afneemt. Ik vind het gewoon belangrijk en fijn om jou te informeren wat er allemaal mogelijk is. Omdat je dat zelf waarschijnlijk niet weet als je een uitvaart van een dierbare moet regelen. Zo vind je in mijn blog meerdere artikelen met tips en ideeën, voor alternatief rouwvervoer bijvoorbeeld, een stappenplan bij overlijden of een gedicht voor op de rouwkaart. Kijk gerust even rond, wellicht vind je een aantal zaken die je op weg kunnen helpen.

Heb je een vraag over het persoonlijk maken van een kist, een toekomstige uitvaart of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.