Categorieën
blog

Persoonlijke aankleding van een uitvaart

Persoonlijke aankleding van een uitvaart

Een “persoonlijke uitvaart” is een veelgehoorde uitspraak. Fijn, denk je misschien, maar waar moet ik dan eigenlijk aan denken? Wat maakt een begrafenis of crematie nou persoonlijk? En mag het ook ‘gewoon’? Een uitvaart hoeft zeker niet groots en meeslepend (mag natuurlijk wel). Ik denk dat een persoonlijke aankleding juist in de kleine dingen zit. Je hoeft niet ver te zoeken. Wat deed iemand graag, waar luisterde of keek hij graag naar, waar kwam hij het liefst? Die dingen kun je verwerken in de rouwkaart, de kist, de bloemen, persoonlijke items voor op of bij de kist. Lees verder voor meer inspiratie. Want een persoonlijke aankleding van de uitvaart kan het afscheid net dat eigen tintje geven.

Bloemenband voor een persoonlijke bloemengroet

Met de bloemenband creëer je een unieke bloemenkrans om de kist of mand heen. “Een liefdevolle, laatste bloemenomhelzing”. De bloemenband is een op maat gemaakte band van textiel, die wordt aangebracht rondom de kist of mand. Op de band zijn allemaal lusjes aangebracht, waar je een losse bloem in kunt steken. Door in elke lus of een deel ervan bloemen te steken, ontstaat een prachtige bloemenkrans . Een mooi ritueel om bijvoorbeeld  alle genodigden een losse bloem te laten meenemen en ze zelf in de lusjes te laten steken. Als de overledene van een bepaald soort bloemen hield, dan laat je iedereen zo’n soort bloem meenemen. Zo vormt de bloemenband een nog persoonlijker geheel. persoonlijke aankleding grafkist

De bloemenband mag mee worden begraven of gecremeerd, maar je kunt hem na het afscheid ook weer van de kist of mand afhalen. Dan kun je hem meenemen als herinnering. Er zijn ook uitvaartbegeleiders die zelf een (herbruikbare) bloemenband hebben om deze te kunnen uitlenen aan families. 
De bloemenband is in verschillende kleuren, stoffen en modellen te bestellen, voor volwassenen en kinderen. Daarnaast is hij ook geschikt voor een urn. Mooi met droogbloemen bijvoorbeeld. Benieuwd naar meer foto’s en informatie over de bloemenband? Neem dan een kijkje op de website van kunstenares Jantine Kraaijeveld, de bedenker en maker van de bloemenband.

Sierlijke takken vol herinnering als persoonlijke aankleding

Wanneer iemand overlijdt, dan kan het fijn zijn om herinneringen te verzamelen van degenen die om hem of haar heen stonden. Wanneer een ouder van jonge kinderen komt te overlijden bijvoorbeeld. Wat is er dan fijner voor deze kinderen om later, als ze ouder zijn, al die herinneringen, verhalen en foto’s te bekijken. Een mooie manier om dit te doen, is om met de rouwkaart een blanco kaart mee te sturen. Vraag om hier iets op te schrijven, te tekenen of een foto te plakken, een herinnering te delen. Zo kan iedereen thuis rustig nadenken over een passende tekst, tekening of foto.

Je kunt het kaartje van een gaatje voorzien (gebruik een perforator) en bij de afscheidsbijeenkomst een paar takken neerzetten. Hier kan iedereen dan het kaartje inhangen (zet er eventueel een doos lintjes bij). Zo krijg je een prachtige herinneringsboom. Op mijn Pinterest-pagina staat een mooi voorbeeld. Deze herinneringsboom vormt een dierbaar aandenken en tegelijkertijd een mooie, persoonlijke aankleding van de uitvaart. Ook heel geschikt als alternatief voor een condoleanceboek.

Persoonlijk kamerscherm voor een intieme sfeer

Het komt misschien niet als eerste in je op, maar een kamerscherm kun je heel goed gebruiken om een afscheid een persoonlijk tintje te geven. Bij een opbaring thuis kun je een kamerscherm gebruiken om een intieme hoek te creëren waar de overledene ligt. Maar ook bij een condoleance of tijdens de afscheidsbijeenkomst kun je een kamerscherm naast de kist of mand zetten. Dit kamerscherm gebruik je vervolgens om foto’s, brieven en (condoleance)kaarten aan te hangen. Een kledingstuk kan natuurlijk ook.

Ik heb zelf een kamerscherm met lintjes waaraan foto’s en kaarten gehangen kunnen worden (zie foto). Om uit te lenen aan families voor een persoonlijke aankleding. Wanneer je de genodigden een vooraf beschreven kaartje laat meenemen (zoals in bovenstaand voorbeeld over de sierlijke takken), dan kun je die ook heel goed aan een kamerscherm hangen.Persoonlijke aankleding kamerscherm persoonlijk afscheid eigen inbreng creatieve uitvaart

Meer persoonlijke ideeën

Er zijn natuurlijk tal van manieren te bedenken om een afscheid op je eigen manier aan te kleden. Hier volgen er een aantal in vogelvlucht:

  • Zet een zee aan (gekleurde) vaasjes met een of enkele bloemen erin rondom de kist of mand. Om ze vervolgens na het afscheid aan de genodigden mee te geven als aandenken. Hetzelfde kan met kaarsjes en waxinelichtjes-houders.
  • Hang foto’s en kaarten aan een slinger die je in de afscheids- of condoleanceruimte ophangt.
  • Plak (houten) hartjes op de kist, die van tevoren beschreven of gekleurd zijn.
  • Vervang een of meerdere knoppen van de kist door een houten vlindersluiting. Deze kun je van tevoren ook zelf beschilderen, of dit door de (klein)kinderen laten doen.
  • Wanneer je overleden dierbare zelf graag schilderde of fotografeerde, dan kun je een aantal schilderijen of ingelijste foto’s rondom de kist of mand zetten.

Mocht je er zelf niet uitkomen of te overweldigd zijn, dan kun je altijd nog de hulp inroepen van een uitvaartstylist. Die heeft vast nog weer heel andere en originele ideeën. En vergeet niet zo’n mooie, persoonlijke uitvaart te laten vastleggen door een uitvaartfotograaf. Dan kun je er achteraf nog vaak naar kijken.

Heb je een vraag over de aankleding van een afscheidsbijeenkomst of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Categorieën
blog

Uitvaartfotografie: foto’s brengen troost

Uitvaartfotografie: foto’s brengen troost

Uitvaartfotografie (of afscheidsfotografie) krijgt steeds meer bekendheid. Tegelijkertijd kunnen veel mensen zich er moeilijk een beeld bij vormen. Foto’s laten nemen van de begrafenis of crematie, is dat niet raar of ongepast? Moet ik dan poseren? In dit artikel meer tekst en uitleg over uitvaartfotografie én wat het je oplevert na de uitvaart. Niet iedereen heeft wat met foto’s. Maar een uitvaart is eenmalig en wat blijft, is de herinnering. Juist in beeld.

Waarom een speciale afscheidsfotograaf?

Een foto met een mobieltje is tegenwoordig zo gemaakt. In de praktijk zie ik dat nabestaanden vaak wat foto’s nemen, in de aula bijvoorbeeld. Van de kist, omringd door mooie bloemstukken. Of ze vragen iemand uit eigen kring om foto’s te maken. Misschien vinden ze een speciale fotograaf ingewikkeld, of (te) duur. Maar foto’s laten nemen door een uitvaartfotograaf is echt een ander verhaal. Wist je dat er een speciale opleiding voor uitvaartfotografie bestaat? Deze fotografen weten en voelen welke momenten ze moeten vastleggen. Ze bewegen zich onhoorbaar door de ruimte. Onzichtbaar bijna en respectvol. Behalve dat ze zich zo geruisloos mogelijk door de ruimte bewegen, hoor je ook hun camera niet klikken. Door het inhuren van een afscheidsfotograaf kun je de gedachte ‘hier zou ik eigenlijk een foto van moeten maken’ loslaten. En hoef je ook niemand anders ermee te belasten, die eigenlijk ook gewoon de uitvaart had willen beleven.

Kijk voor voorbeelden van foto’s eens op de website van Afscheidsfotografen.nl.

Uitvaartfotografie, hoe gaat het in zijn werk?

Een uitvaartfotograaf heeft bij voorkeur voorafgaand aan de begrafenis of crematie rechtstreeks contact met de familie. De fotograaf overlegt graag welke momenten je wilt laten vastleggen. Vanaf welk moment en tot waar. Zo houd je zelf de regie, jij bepaalt. Wil je veel mensen erop of juist niet? De overledene zelf wel of niet in beeld? Extra aandacht voor de kinderen?
Een uitvaartfotograaf let op de kleinste details. Want die details doen er juist zo toe bij een uitvaart. Een hand, een blik, een zonnestraal, een kind die om het hoekje kijkt, een tekening, tekst op de linten. Maar ook overzichtsbeelden horen erbij, zoals de kist of mand met alle bloemen er omheen, de aankomst van de rouwauto, de rouwstoet op de begraafplaats. Zo krijg je een mooie combinatie van detailfoto’s en overzichtsbeelden.Uitvaartfotografie afscheidsfotografie herinneringsalbum fotoalbum begrafenis crematie afscheid

Het moment waarop de overledene het rouwcentrum verlaat, op weg naar het crematorium. Vastgelegd door uitvaartfotograaf Marjo Dekker, Moments of Memory Fotografie.

Een mooi herinneringsalbum

Alle foto’s samen vormen uiteindelijk een mooi herinneringsalbum van het afscheid. Een waardevol aandenken, wellicht een steun bij het leren omgaan met het gemis. Dat is ook wat ik vraag aan een familie tijdens het regelen van de uitvaart. Of ze na afloop een mooi herinneringsalbum zouden willen hebben. Want dat is wat het je oplevert, daar kunnen mensen zich wel iets bij voorstellen. Papier is geduldig. Je kunt het boek keer op keer doorbladeren. Laten zien aan je familie en vrienden.

De fotograaf zal meer foto’s maken dan in het album passen. Afhankelijk van de werkwijze van de uitvaartfotograaf zal hij zelf een eerste selectie maken van de foto’s. Deze eerste selectie presenteert hij aan de familie, waarna ze zelf of samen met de fotograaf de selectie voor het album zullen maken. De fotograaf laat vervolgens een mooi album maken, waarvan je er natuurlijk ook meerdere kunt bestellen.

Tot slot

‘Een beeld zegt meer dan duizend woorden’. Zo waar voor uitvaartfotografie. Afscheid nemen van een geliefd persoon wil niemand. Wellicht geven de beelden ervan wat troost. Een uitvaart kan in de emotie in een waas aan je voorbij gaan. Hoe zag die mooie persoonlijke kist er ook alweer uit? Wie waren er op de condoleance? Wat voor bloemen waren er allemaal?

Ook als er (jonge) kinderen bij de uitvaart betrokken waren, kan het fijn zijn om ze later de foto’s te kunnen laten zien. Misschien juist als er (jonge) kinderen bij waren. Dan zien ze later dat ze  onderdeel van de uitvaart waren. Dat ze erbij betrokken waren. Dat kan belangrijk zijn voor hun eigen verwerking. Een goede uitvaartfotograaf legt vooral de liefde en verbondenheid vast, dat is uiteindelijk waar het om draait.

Heb je een vraag over uitvaartfotografie of een meer algemene vraag over een uitvaart? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Andere bezoekers lazen ook

Categorieën
blog

Laatste wens vervullen

Laatste wens vervullen

Een laatste wens vervullen voor terminaal zieke volwassenen en kinderen. Wat een mooi gebaar. We kennen in Nederland meerdere organisaties die zich hiervoor inzetten. Met behulp van vrijwilligers, die hier graag aan bijdragen. Nog een keertje naar het strand, je zus bezoeken, een dagje uit, je idool ontmoeten, een verwendag. Lees hier meer over een aantal van deze organisaties en wat zij voor terminaal zieke mensen, volwassenen én kinderen, kunnen en willen doen.

Stichting Ambulance Wens

Als ambulancechauffeur ontdekte Kees Veldboer dat je met iets kleins, veel kunt betekenen voor immobiele, terminaal zieke mensen. Hij besloot in 2007 een stichting op te richten die de laatste wens van deze mensen zou kunnen vervullen. Een groep van medisch geschoolde vrijwilligers zet zich hier elke dag voor in. Ze hebben hiervoor de beschikking over voor dit doel speciaal ontwikkelde ambulances. Terminaal zieke mensen die afhankelijk zijn van ambulancevervoer, kunnen op deze manier nog een keer op pad. De stichting doet dit kosteloos en is daarom afhankelijk van sponsoren.
Op LinkedIn zie ik regelmatig posts van deze stichting voorbij komen met ontroerende foto’s. Het zit’ m vaak in kleine dingen. Nog een keer naar het strand, met het gezin een dagje uit, naar de Keukenhof of familie bezoeken die zelf ook niet mobiel is. Mooi toch. Op de website van Stichting Ambulance Wens vind je meer info, ervaringsverhalen en het wensenformulier om een wens aan te melden.

Make-A-Wish Nederland

De Make-A-Wish Foundation is een internationale organisatie die de (al dan niet laatste) wens van zieke kinderen vervult. Ook in Nederland kan je bij ze terecht voor wat ze een Wish Journey noemen. Ernstig zieke kinderen tussen de 3 en 18 jaar kunnen hun wens aanmelden. Vrijwilligers staan voor ze klaar om ze een mooie dag te bezorgen. Make-A-Wish “wil al deze deze kinderen een positieve ervaring meegeven door hun allerliefste wens te laten uitkomen”. Voor henzelf, maar ook voor de mensen om hen heen. Even de zorgen vergeten en gewoon genieten. Je held ontmoeten, een prinses voor een dag zijn, snoep maken, een keer piloot zijn. Wat fijn dat dit speciaal voor kinderen bestaat. Kijk op hun website hoe je ze kunt ondersteunen en hoe je een wens kunt aanmelden.

Stichting Dreams4You

De Stichting Dreams4You laat de laatste wens van ernstig zieke volwassenen met een levensverwachting van maximaal 12 maanden in vervulling gaan. Die ene speciale droomwens, samen herinneringen maken. Zij willen er alles aan doen om die droomwens te realiseren. Een musical bezoeken, Gordon ontmoeten, naar Schiermonnikoog of een vlucht in een helikopter om er een paar te noemen. Onder het mom van ‘Doe iets groots voor een ander’ gaan ook hier vrijwilligers met de patiënten op stap. Een droomwens aanmelden kan via de website, waar je ook meer leest over de stichting, doneren en de vrijwilligers.blank

Stichting Opkikker

Deze stichting organiseert Opkikkerdagen voor langdurig, ernstig zieke kinderen én hun gezin. Een dag lang wordt het hele gezin verwend, ontzorgd en vermaakt. Er wordt een activiteitenprogramma samengesteld gebaseerd op ieders wensen. Via hun sponsor Center Parcs hebben ze een permanente locatie op De Eemhof, waar ze elk jaar zo’n 2.000 nieuwe gezinnen ontvangen. Zo hopen ze een lichtpuntje te bieden in de moeilijke tijd waarin het patiëntje en zijn of haar gezin leeft. Laatste wens of niet, hier worden alle kinderen blij van.
En het mooie is, dat een kind na zo’n Opkikkerdag ervoor kan kiezen om ambassadeur te worden voor de stichting. Zo zetten zij zich weer in voor ándere gezinnen met een ziek kind. Dit doen ze ieder op hun eigen manier, door bijvoorbeeld een sponsorloop te organiseren of een andere actie te verzinnen. Het aanmelden van gezinnen gaat via ziekenhuizen waarmee de stichting samenwerkt, of via patiëntenverenigingen. Maar jij als particulier kan ook een gezin aanmelden via de website.

Wensstichting Oppepper4all

Deze stichting vervult de wensen van chronisch zieke mensen. Volwassenen én kinderen, terminaal of niet. Mooi dat er ook aandacht is voor deze groep mensen. Door het laten uitkomen van wensen willen ze de patiënt en hun omgeving weer kracht geven. Een dagje uit als oppepper. Ook deze stichting is afhankelijk van vrijwilligers en sponsoren. Zo kun je een wens adopteren, je opgeven als fondsenwerver of wensvervuller. Leer hier meer over op hun website, waar je ook een wens kunt aanmelden.

Heb je een vraag over een laatste wens, een toekomstige uitvaart of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Categorieën
blog

Kinderen en uitvaarten

Kinderen en uitvaarten

Nabestaanden zijn vaak zoekende in welke mate ze (hun) kinderen zullen betrekken bij uitvaarten. De begrafenis van oma of opa, een tante, de vader van een klasgenootje. We willen onze kinderen beschermen, ze behoeden voor verdriet en leed. Maar sterven hoort bij het leven. (Jonge) kinderen erbij betrekken kan juist fijn voor hen zijn. Je geeft ze het gevoel dat ze erbij horen. Een tekening maken voor oma en deze zelf bij haar neerleggen. Of de kaarsjes voor opa aansteken. Je geeft ze zo ook iets mee voor hun latere volwassen leven. Dat de dood erbij hoort en niet iets geheimzinnigs is dat ‘in de andere kamer gebeurt’.

Vroeger werden kinderen er eigenlijk helemaal niet bij betrokken. Ze werden weggehouden van de uitvaart zelf. Zo kregen kinderen geen kans om op een goede manier afscheid te nemen. Tegenwoordig is er steeds meer aandacht voor kinderen en uitvaarten. Gelukkig wel zou ik zeggen. Maar het blijft voor volwassenen een lastig onderwerp, de dood en doodgaan. Voor henzelf, laat staan om het er met hun kinderen over te hebben. Hoe kun je kinderen voorbereiden op een uitvaart en hoe kun je ze erbij betrekken?

Kinderen stellen vragen

Kinderen zijn van nature nieuwsgierig. Je kunt dus verwachten dat ze ook over de dood en doodgaan vragen stellen. Ze reageren op een overlijden op een manier die past bij hun leeftijd en ontwikkeling. Schrik er dus niet van als ze met bepaalde vragen komen. Wuif het ook zeker niet weg. Neem je kind serieus en geef eerlijk antwoord, op een niveau dat bij je kind past. Kinderen begrijpen meer dan je denkt. Eerlijk zijn is belangrijk, omdat je kind er anders zijn eigen verhaal van maakt. Zichzelf bang maakt. Kinderen hebben immers een rijke fantasie. Als hun grens bereikt is, dan merk je dat vanzelf. Dan gaan ze weer verder spelen en is het even klaar. 

Zeg bijvoorbeeld niet dat opa nu ‘voor altijd slaapt’. Dan durft je kind misschien zelf niet meer te gaan slapen. Geef aan dat opa heel oud was en dat zijn lichaam ‘stuk’ is gegaan. Kijk welke woorden bij je kind passen, maar wees zo concreet mogelijk. Wat hierbij kan helpen is om er een boekje bij te pakken en dat samen met je kind te lezen en bekijken. Er zijn voor verschillende leeftijden (prenten)boeken op de markt over dit thema. Zoals Lieve oma pluis van D. Bruna (voor de allerkleinsten) en Kikker en het vogeltje van M. Velthuijs.

Je hoeft natuurlijk niet overal een antwoord op te hebben. Geef het ook gewoon aan als je iets niet weet. Of vraag ‘wat denk jij?’.

Hoe bereid ik mijn kind(eren) voor op een uitvaart?

Een eerste ervaring met verlies kan voor kinderen een knuffel zijn die ergens vergeten is of een huisdier dat overlijdt. Dat zijn momenten die je kan aangrijpen om je kind iets te leren over rouw en verlies. Als je kind zijn hamster wil begraven, maak er dan een mooi ritueel van. Zo neem je je kind serieus en geef je de boodschap mee dat er tijd en aandacht besteed mag worden aan iets of iemand die overleden is.

Het is een lastige boodschap wanneer je moet vertellen dat oma of een andere dierbare naaste is overleden. Probeer een moment te kiezen wanneer je zelf niet al te overstuur bent. Daar raakt je kind ook erg bang en overstuur van. Natuurlijk mag je je verdriet laten zien, stop je tranen vooral niet weg. Vertel je verhaal kort en krachtig, zonder er omheen te draaien. Als je kind na de eerste schok vragen heeft, dan komt het daar vanzelf mee.

Zoek een moment om uit te leggen wat een uitvaart inhoudt. Wees ook hier concreet over wat er gaat gebeuren, in de aula of op de begraafplaats bijvoorbeeld. Geef aan wat zij mogen en kunnen tijdens de uitvaart. Als je kind vraagt naar het begraven of cremeren na het afscheid, probeer dit dan ook uit te leggen. Ongeacht je eigen ongemak. Het is beter om het ze uit te leggen, dan dat ze er zelf een (eng) fantasieverhaal van maken. blank

Bellen blazen, bij het graf bijvoorbeeld, is een mooie rol voor kinderen en het geeft de uitvaart wat licht en lucht. Letterlijk. Een mooi alternatief voor het oplaten van ballonnen (wat niet milieuvriendelijk is en ook steeds minder mag).

Manieren om kinderen bij een uitvaart te betrekken

Kinderen kun je voor, tijdens en na de uitvaart erbij betrekken, laten weten dat ze gehoord en gezien worden. Dit kan op verschillende manieren, hieronder staan enkele voorbeelden. Let goed op de grenzen die je kind zelf aangeeft. Bied ze de mogelijkheid mee te doen, maar forceer het niet. 

Bij het regelen van de uitvaart kun je je kind laten meebeslissen over een aantal zaken, natuurlijk afhankelijk van de leeftijd. Laat hem meekijken met de afbeelding voor de rouwkaart bijvoorbeeld, of laat hem een tekening maken die je gebruikt voor de rouwkaart. Kies samen foto’s uit die je wilt laten zien tijdens het afscheid, of kies één mooie foto uit waar jullie fijne herinneringen bij hebben.

De meeste kinderen vinden het leuk om te tekenen en kleuren. Als je kiest voor een kist in een lichte kleur, dan kun je de (klein)kinderen de kist laten versieren met tekeningen en teksten. Volwassenen mogen natuurlijk ook meedoen. De kinderen kunnen ook een tekening maken die ze meegeven in de kist. Of je plakt de tekening óp de kist als het kind de tekening graag terug wilt als aandenken.

Als je kind wat ouder is, dan wil hij of zij misschien ook wat vertellen over de overledene tijdens het afscheid. Een mooi gedicht hiervoor uitzoeken is ook erg geschikt voor deze gelegenheid. Een andere rol die kinderen kunnen spelen tijdens de uitvaart is het aansteken van de kaarsjes. Vaak begin ik het afscheid met het naar voren roepen van de kleinkinderen. Zij mogen dan om de beurt een kaars aansteken voor opa of oma. Hem of haar nog eenmaal in het licht zetten.

Kinderen en uitvaarten: meer lezen en zien

Er is veel geschreven voor en over kinderen die met verlies te maken krijgen. Op de website van ‘In de wolken’ vind je boeken, brochures en tips bij rouw en echtscheiding. Voor kinderen én volwassenen, maar gespecialiseerd in kinderen en jongeren.

Het Klokhuis tot slot heeft een vierdelige serie uitgebracht over dood en afscheid. Wat is dood eigenlijk, wat gebeurt er in je lichaam? Hoe neem je afscheid, wat is opbaren? Hoe gaat een begrafenis of crematie in z’n werk? Hoe ga je om met rouw en rouwverwerking? Deze afleveringen zijn te bekijken via de website van Het Klokhuis.

Waar kan ik je mee helpen? Heb je een specifieke vraag over kinderen en uitvaarten of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Categorieën
blog

Bucketlist

Bucketlist

Een bucketlist, wie heeft er niet van gehoord? Een bucketlist (letterlijk emmerlijst) is een lijst van dingen die je gedaan wilt hebben voordat je overlijdt. De oorsprong van het woord komt waarschijnlijk van de uitdrukking Kick the bucket, in het Nederlands de pijp uitgaan of het loodje leggen (bron: Wikipedia). De term is vooral bekend geworden door de in 2007 uitgekomen film The Bucket list, met Jack Nicholson en Morgan Freeman. Een ontroerende film over twee terminaal zieke mannen. Een aanrader om een keer te kijken.

Bucketlist, iets voor jou?

Een bucketlist of loodjeslijst, je hebt er iets mee of je moet er niks van hebben. En waarom zou je er mee wachten tot het moment dat je ziek wordt en het blijkt dat je niet meer beter zal worden? Waarschijnlijk voel je dan pas een soort van druk, een nu-of-nooit-gevoel. Dat is begrijpelijk, maar ergens ook zonde. Dat je dan pas de dingen gaat doen die je altijd nog eens wilde doen.

Je kunt je dromen dromen laten, of er actie op nemen. Zo wilde ik zelf al heel lang een cruise maken. Daar was ik gewoon erg nieuwsgierig naar, je ziet altijd van die mooi reclames over die gigantische cruiseboten. Mijn man voelde er nooit zoveel voor. Op een gegeven moment heb ik mijn moeder gevraagd of zij met mij op cruise wilde. En zo zijn we in 2016 samen een weekje naar Noorwegen geweest, op zo’n gigantische cruiseboot. Een hele leuke ervaring! Die wens kon ik van mijn lijstje schrappen.

Wat mij betreft zou ik dus niet wachten met zo’n bucketlist. Kijk wat je nu of in de nabije toekomst al kunt realiseren. En het hoeft echt niet allemaal groots een meeslepend te zijn. Want we denken dat we tijd hebben, maar dat weten we gewoon niet.blank

Hoe maak je een goede bucketlist?

Bij dingen voor op je bucketlist denk je misschien aan groots een meeslepend, maar dat hoeft niet natuurlijk. Parachute springen, ver weg op reis gaan, bungee jumpen, Las Vegas bezoeken (staat op mijn denkbeeldige lijst!), een boek schrijven. Dit soort lijstjes vind je legio op internet. Google maar eens op ‘bucketlist’ en je komt een top 100 en zelfs een top 500 aan ideeën tegen. Genoeg inspiratie dus. 

Het belangrijkste is volgens mij dat je denkt aan jezelf wanneer je zeg 80 jaar bent. Waar ga je spijt van krijgen dat je het niet gedaan hebt? Je weet waarschijnlijk wat ze zeggen: je hebt meer spijt van de dingen die je niet gedaan hebt, dan van de dingen die je wel gedaan hebt.

Je kunt ook heel goed variëren met de bucketlist die ik hierboven beschreef. Dat is een lijst met dingen waar je jaren over kan doen. Maar kijk ook eens naar de kortere termijn. Een maand, een seizoen, je vakantie. Zoals het plaatje hierboven. Waar word je blij van?

Maak je lijst niet te lang, kijk wat voor jou goed voelt. Anders creëert het alleen maar weer keuze stress. Tien dingen in een maand tijd is best veel. Zet er dingen op die ook echt uitvoerbaar zijn en maak ze zo specifiek mogelijk. Anders levert je lijst je alleen maar frustratie op en dat is natuurlijk niet de bedoeling.

Invulboekjes voor je lijst

Ik hou zelf erg van mooie of grappige notitieboekjes. Ook voor het noteren en bijhouden van je bucketlist bestaan genoeg invulboekjes. Zo heeft uitgever Lannoo een serie met de titel ‘Het bucket list boek’, niet alleen voor jezelf, maar ook voor vrienden, koppels, ouders, grootouders en nog meer. 

Overigens bestaat er ook een soort tegenbeweging, de ‘Fuck it list book: heel veel dingen die je vooral niet gedaan moet hebben!’. Want ja, er zullen ook mensen moe worden van het idee dat we altijd maar alles uit het leven moeten halen.

Tot slot

Deel je bucket list met de mensen om je heen. Behalve dat het leuk is om je dromen met anderen te delen, kun je elkaar ook helpen om je dromen te realiseren. De dingen die je uit, breng je in de werkelijkheid.
Ik geef meteen het goede voorbeeld: op mijn bucket list (die nog niet op papier staat overigens) staat Las Vegas bezoeken, een reis naar Lapland maken en elk jaar een keertje naar het casino met mijn man.

Waar kan ik je mee helpen? Heb je een specifieke vraag hierover of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Categorieën
blog

Checklist uitvaartwensen

Checklist uitvaartwensen

 Wanneer iemand in je omgeving komt te overlijden, dan is dat verdrietig. Het maakt indruk. Er komt veel op je af. Of je van tevoren al een en ander bedacht hebt of wordt overvallen door het overlijden, er is genoeg te regelen. De ‘checklist uitvaartwensen’ die ik heb samengesteld helpt je hierbij.

Een uitvaart voorbereiden is natuurlijk meer dan een checklist afvinken. Het is dan ook bedoeld als leidraad, een houvast. Lees hieronder een toelichting op de checklist en hoe deze je helpt nadenken over je eigen rol bij de voorbereiding van de uitvaart.

Checklist uitvaartwensen als voorbereiding

Je alvast voorbereiden op de uitvaart van een dierbare terwijl deze nog leeft. Het voelt misschien dubbel. Terwijl je weet dat het niet lang meer duurt als iemand terminaal ziek is bijvoorbeeld. Maar ook als er nog niks aan de hand is, iemand vooral oud aan het worden is, maar nog gezond is. Ook dan kun je je gaan voorbereiden op zijn of haar toekomstige uitvaart. Je wordt minder overvallen als het moment daar is, als je er in alle rust van tevoren al over nagedacht hebt.

Ook ná het overlijden van je dierbare, als je nog niks hebt kunnen voorbereiden, biedt de checklist houvast. De kans is groot dat je nog niet eerder een uitvaart hebt hoeven regelen. De checklist uitvaartwensen geeft je dan een goede eerste indruk wat er allemaal bij komt kijken.

De checklist uitvaartwensen is eigenlijk een verkorte vorm van mijn uitvaartwensenboekje. Alle zaken die voorbij kunnen komen bij de uitvaart staan op een rijtje. Kúnnen komen, want niet alles zal bij elke uitvaart van toepassing zijn. Door de checklist langs te lopen, kun je je gedachten laten gaan over wat je wel en niet zelf zou willen doen in de voorbereiding op de uitvaart. Als je graag de regie houdt, dan weet je wat je kan verwachten.

De mate waarin je de regie wilt hebben bepaal je natuurlijk zelf. Je weet bijvoorbeeld heel goed wat je wil en hoe je het wilt hebben, maar je wil niet alles zelf hoeven regelen. Dan heb je evengoed de regie. Jij bepaalt, ik adviseer, ondersteun en regel het voor je.Checklist uitvaartwensen checklist uitvaart begrafenis crematie voorbereiden

Toelichting op enkele onderdelen van de checklist

Een aantal onderdelen licht ik hier apart toe. Zodat je beter weet wat ermee wordt bedoeld en wat de keuzes zijn.

Opbaarlocatie

Ik merk dat de term ‘opbaren’ vaak voor verwarring zorgt. ‘Opbaren’ betekent letterlijk ‘op een baar leggen’. Of je de overledene nou wel of niet wilt zien of bezoeken in de dagen tot aan de uitvaart, iemand wordt altijd ergens opgebaard. De verwarring zit ‘m in het wel of niet bezoeken.

Stel, je vader is overleden in het ziekenhuis. Je neemt daar afscheid van hem. Je voelt, het is goed zo, ik heb geen behoefte om hem nog te zien. Je vader zal dan in een rouwcentrum in een koeling komen te liggen. Uiteraard na de laatste verzorging en nadat jullie een kist of mand hebben uitgezocht. Ook dit noemen we ‘opbaren’.

Een overledene opbaren kan dus in een rouwcentrum, en ook thuis. In een rouwcentrum kun je kiezen voor wel of niet bezoeken. Op veel plekken bieden ze ook 24-uurs kamers aan. Je kunt dan je dierbare bezoeken op elk moment dat je wilt. Dit is een mooi alternatief als je je dierbare niet thuis wil of kan opbaren, en nog wel veel bij diegene wil zijn.

Laatste verzorging

De laatste verzorging van een overledene werd vroeger ‘afleggen’ genoemd. Die term gebruiken we eigenlijk niet meer. Bij de laatste verzorging wordt iemand mooi en netjes gemaakt. Zodat degene zoveel mogelijk als zichzelf in de kist of mand ligt. De familie zoekt meestal kleding uit die de overledene graag droeg, of iemands mooiste jurk of pak bijvoorbeeld. Iemands pyjama mag natuurlijk ook, zolang het goed voelt.

Wie de verzorging uitvoert verschilt per uitvaartbegeleider. Sommigen doen het zelf, anderen huren hier zorgzame professionals voor in (zoals ik doe). Familieleden mogen hier bij helpen als ze willen, of alleen toekijken. Wat je zelf prettig vindt. De verzorgenden zullen je hierin begeleiden.

Locatie afscheid

Vaak kiest een familie ervoor om het afscheid te laten plaatsvinden in de aula van het crematorium of de begraafplaats. Veel families voelen zich daar prettig bij omdat alles zich dan op één locatie afspeelt. De kist wordt vaak omringd door bloemen, een foto en persoonlijke spullen, wat het een heel eigen uitstraling geeft.

Een andere locatie kiezen voor het afscheid kan ook. Hierin is veel mogelijk, van klein en intiem in de eigen huiskamer of tuin, tot wat grootser in een brasserie of aan het water. Voor elke wens is een passende locatie te vinden.

Rituelen bij de uitvaart

Op de tweede pagina van de checklist is ruimte voor eigen aantekeningen. Wat vind jij belangrijk bij het afscheid? Ook staat er een aantal ideeën voor rituelen genoemd. Een ritueel uitvoeren nodigt uit om op geheel eigen wijze een moment stil te staan bij het overlijden van je dierbare. Het biedt troost om een bepaalde handeling uit te voeren met je overledene dierbare in gedachten.

Een bekend ritueel is het aansteken van kaarsen, om de overledene nog eenmaal in het licht te zetten. Maar denk ook aan het ophangen van geschreven kaartjes aan een lint, samen een kring vormen om de overledene heen, op de kist laten schrijven en tekenen, iedereen één bloem laten meenemen.

Sta een moment stil bij het leven van je overleden dierbare om te bedenken wat bij hem of haar zou passen. Of misschien juist wel niks van dit alles. Zolang het jouzelf als nabestaande maar een goed gevoel geeft. Jij bent ten slotte degene die verder moet.

Heb je een vraag naar aanleiding van de checklist? Of heb je een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Categorieën
blog

Afscheid nemen van je vader of moeder

Afscheid nemen van je vader of moeder

Afscheid nemen van je vader of moeder. Het is verdrietig, maar iets waarvan we zeker zijn dat het een keer gaat gebeuren. Mijn ouders zijn nu 80+. Gelukkig nog gezond en actief bezig. En ook al wil ik ze bij me houden, ik weet dat het onvermijdelijke eraan komt. Op een dag zal ik afscheid van ze moeten nemen. Niet fijn om aan te denken, wel de realiteit.

Wellicht heb jij ook ouders die ouder worden. En laat je je gedachten wel eens gaan over de toekomstige uitvaart van je ouders, maar heb je geen idee hoe dat gaat. Waar je moet beginnen. Wat er op je af komt. Want als het eenmaal zover is, die ‘onvermijdelijke toekomst’, de ‘laatste reis’ of de ‘oversteek naar de andere kant’. Hoe organiseer je dan het afscheid? In dit artikel neem ik je mee in wat je van tevoren al kan doen en in wat je te doen staat als het zover is.

Een hand die zwaaide
als we gingen
en nog vele mooie dingen
zijn herinneringen aan ons mam
die voor altijd van ons afscheid nam
Onbekend

Je voorbereiden op het afscheid van je vader of moeder

Kun je je ooit voorbereiden op het afscheid nemen van je vader of moeder? Of ze nu jong of oud zijn, het is heftig je vader of moeder te verliezen. Opeens één ouder te hebben of geen kind van je ouders meer te zijn. Hoe we zullen reageren wanneer het moment daar is, we weten het niet. 

Waar je jezelf een plezier mee doet, is voorkomen dat je wordt overvallen door het opeens moeten regelen van hun uitvaart. Natuurlijk weet je niet wanneer je ouders daadwerkelijk komen te overlijden. Maar je weet nu al wel dát het er ooit aankomt. En ‘ooit’ is misschien morgen al.

Met jezelf voorbereiden bedoel ik in praktische zin. En daarmee tegelijkertijd in emotionele zin. Hoe fijn is het om te weten of je vader of moeder begraven of gecremeerd wil worden? Alleen dat al geeft je een beetje houvast. Kijk of je het gesprek hierover kan aangaan met je ouders. Voor velen best lastig. Het goede moment lijkt er nooit te zijn. Pak anders mijn uitvaartwensenboekje erbij. De vragen die daar in staan geven je een richtlijn wat je kunt vragen. Open bijvoorbeeld het gesprek met “ik heb je hulp nodig voor iets belangrijks, en dat vind ik best spannend, maar ik zou zo graag willen weten of je wel eens hebt nagedacht over de onvermijdelijke toekomst / je laatste levensfase / medische keuzes?”

Jij koesterde ons
en was ’n prachtvader
de laatste jaren
koesterden wij jou
Onbekend

Een uitvaartbegeleider zoeken

Onderdeel van jezelf voorbereiden is het zoeken naar een fijne uitvaartbegeleider. Iemand waarbij je je op gemak voelt en die je kan vertrouwen. Wanneer je verschillende websites bekijkt, krijg je al een goede eerste indruk. Een vrijblijvend gesprek aanvragen kan natuurlijk ook. Dan krijg je helemaal een goed beeld of iemand bij jou of jullie past.

Heeft je vader of moeder een uitvaartverzekering? Bedenk dan dat je meestal niet verplicht bent om via die verzekeraar de uitvaart te laten regelen. Kijk even goed naar de voorwaarden. In de meeste gevallen ben je vrij elke uitvaartbegeleider te kiezen die je wilt. Ik kijk met alle plezier met je mee als je er niet uitkomt.blank

De uitvaart van je vader of moeder regelen

En dan is het moment daar. Je vader of moeder komt te overlijden of is overleden. Aan jou of jullie de taak om een passend afscheid te organiseren. In ongeveer een week tijd is er van alles om over na te denken en over te beslissen. Als je van tevoren al enkele dingen weet, dan scheelt dit nadenkwerk op het -toch al verdrietige en lastige- moment zelf. Maar ook als je nog niks weet, zal je merken dat het lukt om het afscheid stap voor stap vorm te geven. De checklist die ik gemaakt heb, helpt je om te bepalen wat je zelf graag regelt, wat je samen met de uitvaartbegeleider wilt doen en wat je helemaal uit handen wilt geven.

Kort gezegd volg je deze stappen bij een overlijden:

  1. Direct na het overlijden: neem je tijd om bij je overleden vader of moeder te zijn als je daar behoefte aan hebt. Neem afscheid in je eigen tempo. Wanneer je zover bent neem je contact op met de (huis)arts om het overlijden officieel vast te stellen.
  2. Neem contact op met de uitvaartbegeleider. Samen bespreek je waar je wilt dat je vader of moeder wordt opgebaard: thuis of in een rouwcentrum. De uitvaartbegeleider zal dit voor je regelen. Ook zal hij of zij zorgdragen voor de laatste verzorging, het wassen en kleden van je vader of moeder. Als je wilt mag je hierbij helpen.
  3. Maak een afspraak met de uitvaartbegeleider voor de verdere bespreking van de uitvaart. Bij jou thuis of een andere plek die handig of prettig voor je is. Dat kan ook de woning van je vader of moeder zijn, zeker als je andere ouder erbij is.
  4. Samen ga je verder overleggen hoe je de begrafenis of crematie wilt vormgeven: locatie uitzoeken, datum en tijd bepalen, kist of mand uitzoeken, rouwkaart of niet, bloemen of niet, om een aantal dingen te noemen.
  5. Op de dag van de uitvaart is de uitvaartbegeleider er voor je. Hij of zij steunt je en begeleidt je van begin tot eind. Net zoveel of weinig als waar je behoefte aan hebt. Zodat jij in alle rust afscheid kan nemen.

Als je bij dit alles denkt: maar dat kan ik zelf ook! Dat mag. Je bent niet verplicht om een uitvaartbegeleider in te schakelen. Ik wil mezelf natuurlijk niet de markt uitprijzen, maar ik vind het belangrijk om dit te benoemen. Bedenk wel dat wij er niet voor niks zijn. Er komt misschien meer regelwerk bij een uitvaart kijken dan je van tevoren bedenkt. Ook mét hulp van een uitvaartbegeleider zijn de dagen voor de uitvaart vaak intensief en vol.

Een goed afscheid is belangrijk. Hoe dit er ook uitziet voor je. Zodat het afscheid een bruggetje vormt naar de toekomst, die je vorm moet zien te geven zonder je vader of moeder erin. Want hij of zij is daar, en jij bent hier.

Lieve mamma/pappa hoor je me?
Hier ben ik, op de grond
we zouden samen moeten zijn
maar jij loopt nu op een andere plek rond.
Vrij naar – Michiel, uit: Als je woorden zoekt / R. Fiddelaers-Jaspers

Heb je een vraag over afscheid nemen van je vader of moeder? Of heb je een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.

Andere bezoekers lazen ook

blank

Mijn visie en missie

Een visie en een missie formuleren helpt om richting te geven aan mijn bedrijf. Waar spring ik mijn bed voor uit? Waar streef ik naar

Lees verder »
Categorieën
blog

In gesprek over doodgaan

In gesprek over doodgaan

In gesprek over doodgaan, het feit dat we allemaal een keer komen te overlijden, we doen het liever niet. En dat is begrijpelijk, we vieren liever het leven. Maar hoe voelt dat voor degene die een dierbare hebben verloren? Als mensen in hun omgeving er niet naar durven te vragen? Of het verdriet wegwuiven met een dooddoener?

Dooddoeners campagne van SIRE

SIRE lanceerde onlangs een campagne om ‘mensen stil te laten staan bij de waarde van praten over de dood’. De campagne heet heel toepasselijk: “De dood. Praat erover, niet eroverheen”. Aan de hand van een aantal dooddoeners willen ze met deze campagne het praten over de dood normaler maken. Dooddoeners zijn dingen die we zeggen om het vooral niet over de dood te hebben.

Denk aan ‘Misschien moet je gewoon weer gaan daten’ en ‘ach, op zich wel een mooie leeftijd’. Iets waar je als rouwende niks mee kan. Relativeren helpt niet.

Zelf heb ik lang gedacht dat door te denken aan de dood, ik de dood over me zou afroepen. Inmiddels weet ik dat dit echt niet zo is. In plaats van me ervoor af te keren, heb ik het tegenovergestelde gedaan. Ik heb me erin ondergedompeld als het ware, door de opleiding voor uitvaartbegeleider te gaan volgen.

Aansluitend ben ik gaan werken als uitvaartbegeleider. Ik word omringd door de dood en vind praten erover heel gewoon. Maar ik besef dat dit voor veel mensen niet zo is. Ik herinner me al te goed hoe ik er zélf in stond voordat ik de opleiding ging doen.blank

Beeld: SIRE campagne

Samen in gesprek over doodgaan

Sinds ik dit mooie vak ben ingestapt, ben ik een warm pleiter van voorbereiden op dat wat komen gaat. Je denkt dat het nog lang niet zover is, maar dat wéét je niet. Iedereen hoopt oud te worden, maar het is geen gegeven.

Vandaar het uitvaartwensenboekje. Mijn man en ik zijn nu beide rond de vijftig en hebben er samen ieder eentje ingevuld. Niet tot op detail, maar wel een aantal punten. Zodat de ander enig idee heeft. Dat vind ik een fijn idee.

Als je ouders hebt die ouder worden, zoals ikzelf, dan vraag je je wellicht op een bepaald moment af hoe dat nou moet, met hun uitvaart. Ik wil echt benadrukken om niet te wachten tot het moment daar is. Dan wordt je overvallen door hun overlijden. Doorgaans kan je dan niet zo helder denken. Hoe fijn is het dan als je van tevoren al een en ander besproken hebt. Het uitvaartwensenboekje kan je daarbij helpen, je kan er samen doorheen lopen.

Wat gebeurt er als we doodgaan?

Doodgaan is een ervaring die bij het leven hoort. Maar wat gebeurt er eigenlijk tijdens het proces van sterven? Onwetendheid hierover zorgt voor misverstanden en angst rondom doodgaan.

De weg die je aflegt voordat je daadwerkelijk overlijdt, kan er heel verschillend uitzien. Je lichaam is ‘op’ door welke reden dan ook en je hart stopt ermee. Iemand kan plots sterven na een ongeval of hartstilstand. Je kan stoppen met eten en drinken, kiezen voor euthanasie of palliatieve sedatie. Hoewel ‘kiezen’ misschien een groot woord is in deze context. Wellicht voelt het op een gegeven niet meer dat er iets te kiezen valt. Behalve het zo comfortabel mogelijk maken van degene die komt te overlijden.

Loslaten
Sterven gaat over het loslaten van het aardse. En dat is voor de een moeilijker dan voor de ander. Mijn moeder waakte bij mijn oma op haar sterfbed. Ze was net even de kamer uit toen mijn oma overleed. Heel vaak hoor ik vergelijkbare verhalen. Wellicht is loslaten ‘makkelijker’ als je naaste(n) er niet bij is (zijn).

Volgens het Landelijk Expertisecentrum Sterven verloopt het gros van de sterfbedden rustig. Kort gezegd laten de organen het één voor één afweten tijdens het sterfproces. Het is onvoorspelbaar hoe lang of kort dit duurt. Op een gegeven moment verandert de ademhaling. De tijd tussen de ademteugen wordt steeds langer. Uiteindelijk vallen alle lichaamsfuncties uit, de ademhaling stopt en het hart klopt niet meer.

Dit een korte en feitelijke beschrijving van wat er gebeurt als we doodgaan. Los van alle emotie die erbij komt kijken voor de nabestaanden. En ondanks alles blijft doodgaan deels een mysterie.
Een uitgebreider verhaal over het verloop van sterven vind je op de website van het Landelijk Expertisecentrum Sterven.

Laat de dood leven

Zoals SIRE het mooi verwoordt, hebben we in deze tijd ‘de dood een beetje buiten het leven geplaatst’. Een paar generaties terug was het hele dorp betrokken bij een overlijden en de uitvaart. Het werd samen gedragen. In de huidige tijd is de gewoonte om het er maar niet over te hebben. Terwijl de dood ook bij het leven hoort.

Praten over de dood kan je leven juist verrijken. Het brengt mensen dichter bij elkaar. Als je bijvoorbeeld weet wat de uitvaartwensen zijn van je vader of moeder, dan geeft dat rust. Nu kan het lastig zijn om dat gesprek aan te gaan. Ik heb daarom een paar mooie gespreksstarters voor je klaar liggen. Om je te helpen het gesprek te openen. Stuur gerust een bericht als je hier interesse in hebt.blank

Het taboe doorbreken

Op de website van SIRE vind je alle dooddoeners. Bij elke dooddoener staat een korte toelichting op welke manier je het wél aan kan pakken. Heel informatief en waardevol. Ik snap wel dat mensen terugvallen op deze dooddoeners. We weten gewoon niet meer zo goed in deze tijd hoe we met rouw en rouwenden moeten omgaan.

Zelf hoor ik niet echt van deze dooddoeners tijdens mijn werk. Mensen zeggen wel vaak dezelfde dingen, zoals ‘hij/zij heeft nu rust’, ‘je moet toch door’, ‘het is beter zo’. Om zichzelf te troosten en op te peppen denk ik. Wat mensen uit hun omgeving tegen ze zeggen, daar ben ik dan weer niet bij.

SIRE heeft ook drie filmpjes gemaakt voor de campagne. Ze beelden goed uit waar het om gaat. Of je nu je trouwe huisdier bent verloren, net weer aan het werk bent na een verlies of je wilt voorbereiden op dat wat komen gaat, mensen in je omgeving weten er vaak geen raad mee.

Wist je dat 26% van de werknemers weer té snel aan het werk ging (bron: CNV)? Ook in een werksituatie is het belangrijk dat er rekening wordt gehouden met rouw. Met jou als jij net iemand bent verloren. Met die collega die nu alleen verder moet. Het CNV geeft handvatten over hoe je kan omgaan met rouw op het werk. Goed dat zij hier aandacht aan besteden.

Ik hoop van harte dat deze campagne van SIRE over praten over de dood het taboe een beetje helpt doorbreken. Want dood hoort bij het leven, het is een van de weinige zekerheden die we hebben.

Wil je een keer het gesprek aangaan of zit je met vragen omtrent een uitvaart? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.